Çıplak Ayaklı Gece (Ahmet Ümit) Kitap Yorumum

Arka kapak yazısı:

Ülkenin en kararlı , en özverili , en iyimser çocukları . Sert , acımasız , zalim günler. Zor günlere inat gülümsemelerini korumaya çalışan gençler. Kahramanlıklar , ihanetler , acılar ve aşkla dolu romantik bir yaşam. Demokrasi ateşini, diktatörlüğün en karanlık döneminde yakmaya çalışanların serüveni. 12 Eylül darbesine direnen insanların gerçek yaşamlarından çarpıcı öyküler.

"Çıplak Ayaklı Gece" 12 Eylül darbesi sonrasında ki insan psikolojilerinden kesitler sunuyor. Dokuz gerçek yaşamdan alınma öyküden oluşan kitap, 1992 yılında basılmış. Ahmet Ümit'in ilk eserlerinden biri. Özgürlük için mücadele eden solcu bir yazarın notları da denebilir bu kitap için .

Kitapta en etkileyici öykü "Pezevenk" isimli olanı. Sol bir örgütte bulunan Orhan'ın yaşadığı pişmanlığı , yorgunluğu , hayal kırıklıklarını anlatıyor. Örgüt içinde bir polis olduğuna dair gelen ihbarla her şeyden şüphelenmeye başlayan Orhan'ın iki gününe şahit oluyoruz bu öyküde. Evine döndüğünde ateşler içinde yanan çocuğuna bakarak her an tutuklanma korkusunu yaşıyor. Cam önünden dışarı bakarken ya şimdi gelirlerse , ya beni götürürlerse Emine ne ile yaşarı düşünüyor ? İç dünyasında yaşadığı çelişkiler insan ruhunun gizemli yanlarını sunuyor.

(Orhan'ın tüm gün sokakta duran birinin onu izlediği şüphesini yaşadığı günün gecesinde eşiyle yaşadığı yakınlaşması anında hissettiklerinden bir alıntı)

"......Ama bir şey tutuyor beni. Başımı çevirince kocaman bir yengecin kahverengi kıskaçlarıyla belimden yakalamış olduğunu görüyorum. İğrenç ağzını açarak, "Emine'ye tecavüz edecekler biliyorsun, değil mi?" diyor. Rüya bitiyor. Az önceki geceye, karanlık odamıza dönüyorum. Terli bedenlerimiz yapış yapış. Emine "Ne oldu?" diye soruyor. "Hiç" diyorum ve yana dönüyorum. Yeniden sarılarak beni kendine çekiyor ama faydasız..."

Yine ilerleyen bölümlerde bir başka öykü de (Gökyüzünde Yıldız Olmak) ölümü gökyüzünde yıldız olmak olarak anlatıyor Bolşevik Rasim Amca. Şöyle diyor sayfa 86 da:

"Derler ki: Emekle, bilgiyle , sevgiyle yaratılmış ne varsa, tümünde onların düşünce aydınlığı, alın teri , kanı vardır. Yine derler ki: Bizi mutluluğa götürecek yolu ısıtan yürüklerdeki ateş solmaya başlayınca, onlar mum gibi eriyip tükenmez, gökyüzüne çekilip sevgili dünyalarını oradan aydınlatmaya devam ederlermiş. Sen çırılçıplak bir gecede başını gökyüzüne çevirip de yeni yeni yıldızlar görürsen, bil ki onlar insanlar için kendilerini yakmış olan canlardır."

Facebook sayfamızda kitabı okurken paylaştığım notlar vardı . Onlardan biri "Ay Işığında Klarnet Taksimi" isimli öykünün hemen başında da şu dizelerdi:

‎"İnsan yaşadığı yere benzer

O yerin suyuna, o yerin toprağına benzer...

Suyunda yüzen balığa

Toprağını iten çiçeğe,

Dağlarının tepelerinin dumanlı eğilimine" (Edip Cansever)

Çıplak ayaklı gece küçük öykülerle devrim mücadelesi vermiş yüreklerin acılarını, pişmanlıklarını paylaşmaya çalışan bir kitap. Bilinen Ahmet Ümit eserlerinden farklı tatta. Üstadın okunmayan kitabını bırakmama çabam sürüyor =)